New Page 3
FJALE E SHPREHJE KARAKTERISTIKE
FTERIOTE
1.
-A i vrarė – shprehje
2.
-A i zi –shprehje qė pėrdoret nė bashkėbisedim
3.
-Avdeshane - nevojtore
4.
-Adha` -aq adha` --mjaft
5.
-Anagjore –Ana tjetėr
6.
-Argali –tezgjah
7.
-Axhaip –habi, ēudi e madhe
8.
-Axhale – barrė
9.
-Bane –copė e leshtė qė hidhet nė kokė pėr tu mbrojtur nga shiu
10.
-Berduvele –Menteshe
11.
-Bazhdil –Mbeturina
12.
-Biēim – Rracė
13.
–Bihuc – Ktheu kėmbėt pėrpjetė,
14.
-Birko –shumė mirė
15.
-Boxhurre –kokėrr arre e keqe
16.
-Brane –zvarre
17.
-Buhari –pjesa sipėr oxhakut ku vendosen sende tė ndryshme
18.
-Ēaki –brisk, biēak
19.
-Ēekmexhe-sirtar
20.
-Cekure –sopatė
21.
-Cen-difekt, mungesė
22.
-Ēingané – mistrec (bashkėtingėllorja NG shqiptohet nė njė mėnyrė qė nuk
shkruhet)
23.
-Cingris- ngacmoj
24.
-Cipal –shkop shumė i hollė
25.
-Ēitjan –veshje grash midis fustanit e pantallonave me shumė pala
26.
–Ēoē - Diēka
27.
-Coqe – trastė e vogėl
28.
-Culė –fyell me njė grykė
29.
-Dafllak –Organi femėror
30.
-Dej-Mbas nesėr
31.
-Dellėngu –apostafat
32.
-Derėzi – mallkim (derė e zezė)
33.
-Dragaē – Shkop big qė varen sende, kryesisht shkarpat
34.
-Dharte –shkop qė pėrdoret pėr shirjen e grurit (rrahjen), figurative hu gardhi
35.
-Dhjakonar –lypės
36.
-Dhogė – Dėrrasė
37.
-Dhokan – ēark
38.
-E shofsh me mavri –shprehje, mallkim
39.
-E shofsh me uje – shprehje, mallkim
40.
-Eksiq – mangut
41.
-Erimi –vend i pa njohur
42.
-Fagadha – bisha , ajo qė ha bagėtitė
43.
-Faķ – gjellė
44.
-Faide – efek
45.
-Fanua –i ēuditshėm, i pa parė
46.
-Farfuri-gotė porcelani
47.
-Fėlliē – Shkopi i dybekut
48.
-Fesat – trazovaē
49.
-Filaqi –depo, rezervuar uji
50.
-Fol - shtrati ku bėn pula vezėt, foleja
51.
-Furmi – infeksion
52.
-Gajret - kurajo
53.
-Garbģ – erė e fortė
54.
-Gargallos –bėhet diēka
55.
-Garganaqe –vezė e skuqur, omlet
56.
-Gaxhgaulle – gaxhgallomė- copė copė
57.
-Gruxg –Trung i vjetėr, kuckė
58.
-Guxhumėne –Lėmsh nė fyt
59.
-Gjuveēe –Tepsi e vogėl
60.
-Hair – i dobishėm
61.
-Hajat –
62.
-Hamėm,–nevojtore
63.
-Harapa –pjese toke me gurė e pa qėndrueshme qė shpesh rrėshqet e shoqėruar me
zhurmė
64.
-Haraqe –Shkop qė mban bimėt, domate, fasule etj.
65.
-Harmoqil- vend i braktisur
66.
-Hejbe –Dy trasta tė ngjitura qė varen nė samarin e kafshės
67.
-Helēi –ai qė merret me ndarjen e racioneve tė mishit tė pjekur
68.
-Heri –lart nė mal
69.
-Humameno – i humbur, i pa aftė pėr asgjė
70.
-Kacaule –pipėz, zakonisht bėhej me lėkurė lofate. Pėrdoret dhe si shprehje
figurative, njeri pa mendje, pa bythe
71.
-Kam nijet – mendoj, kam ndėrmend
72.
-Katėrgare –Me tė gjitha tė ligat,
73.
-Katėrshor – fletore
74.
-Katimķ – pasuri e pa tundshme?
75.
-Katoq –Vend ku strehohen kafshėt, zakonisht nė katin e parė tė shtėpisė
76.
-Kėcej – zbres
77.
-Kėrrej - nxjerr
78.
-Kėrrus – perkul
79.
-Kobar – Lypės
80.
-Komodhash –ecen shtrember
81.
-Kalqino, tė hėngėrtė kalqinua – kanceri
82.
-Korrozi – shumė i zi
83.
-Kosdej- Pas pasnesėr
84.
-kosht –koshtra - ngastra toke,
85.
-kromoshqilar – pisanjoz
86.
-Kserikua – Thatė
87.
-Ksoq –kotec
88.
-Kthene – Kokėrr fiku e pjekur shumė qė rri e varur
89.
-Kufet – karamele
90.
-Lazėm –dobi
91.
-Lefteros –Liroj
92.
-Lépe – shprehje kur dikush tė flet dhe i pėrgjigjej, urdhėro
93.
-Litėrvi – punishte pėrpunimit ullirit
94.
-Longar – fyell druri me dy gryka
95.
-Loshnik – velenxė- qilim i bėrė vet
96.
-Lloh- rrebesh, shi i madh
97.
-Lloķ –merak
98.
-Llostua –i bėshem, i madh
99.
-Magjerri –dhoma e ndenjjes
100.
-Malin – Sėmundje e pa shėrueshme, kanceri
101.
-Mandile –shami
102.
-Melun – i prapė
103.
-Mėshtėng – Shmang
104.
-Modhis - vonoj
105.
-Mollois -tregoj
106.
-Moqilė –Vend me ujė tė ndenjur
107.
-Mrahamėn – peshqir
108.
-Nanaēe – I zgjuar
109.
-Nome – stan
110.
-Njajėn – Ngjajnė
111.
-Njedixaj – Par dje
112.
-Orėzi - shprehje
113.
-Oriste – greqisht, urdhėro
114.
-Pataks –ēudi e madhe
115.
-Peqe – po, mirė
116.
-Peronė – gozhdė
117.
-Pėrpush –trazoj zjarrin
118.
-Peshli –xhup grash
119.
-Plotė i paē – shprehje falėnderimi kur i jep dikujt diēka
120.
-Pllock - dryn
121.
-Poftaē –shpifje
122.
-Popodhiēė –i rrumbullakėt
123.
-Portjeshofsh -shprehje
124.
-Portopullė – derė dytėsore, e pasme, kryesisht dera qė del nga oborri i
shtėpisė nė kopshtin ngjitur
125.
-póse – postiqe, lekure bagetie e thare qe shtrohet perdhe
126.
-Pótis - Ujis
127.
-Proftas –arrij nė kohė
128.
-Prokopi –punė mirė e me leverdi, bėri prokopi – bėri pasuri
129.
-Pulqer –Mollėza e gishtit
130.
-Punėzķ - Shprehje
131.
-Qėė –pllakė druri pėr tė bėrė petėt ose pllakė guri pėr ti pjekur
132.
-Qenef – nevojtore
133.
-Qepazé - Diskreditim, e bėri qepazé – e diskreditoi
134.
-Qėsot- qėpari, mė pėrpara
135.
-Qilé – gėzhoje fisheku, gote e vogėl rakie
136.
-Qotķ – i mefshtė
137.
-Rim –kalldrėm
138.
-Rit - Korit, govate druri ku shtypen ullinjtė me kėmbė pėr tė bėrė vaj
139.
-Rrėmė – Rrjedhje gjaku, rrėke
140.
-Rrėnjėdalė – shprehje
141.
-Rriethi – skifteri, ai qė ha pulat
142.
-Samsį - bakllava
143.
-Sapundie – ėmbėlsirė, revani (bashktingelloret ND nuk shqiptohen dot)
144.
-Sėllķ – ha mėngjes
145.
-Siferó – pėr interes
146.
-Sifet –surrat
147.
-Sinor - kufi
148.
-Skurė – Ndryshk
149.
-Sorua –stivė drush
150.
-Stromė –dyshek
151.
-Sufran –sofėr
152.
-Shapllama –Njėsoj si pllazėm
153.
-Shatķ –xhan, i dashur
154.
-Sheprak – i katandisur keq, njeri pa njeri
155.
–Shollė –opinga
156.
-Shulthi –Shtrirė gjatas
157.
–Shuphé – dyshim
158.
-Tabaqere – pasqyrė
159.
-Tabiat –zakon, huq
160.
-Tain – racion (zakonisht ¼ e bukes)
161.
-Taksės – ters, sė prapthi
162.
-Tė ndjot – pis, tė pėshtirė
163.
-Tehaxhis –shqetėsim
164.
-Terbie –i urtė, i bindur i edukuar
165.
-Tirqe – veshje tek kėrciri i kėmbės
166.
-Toidhio – njėsoj
167.
-Trohis - Mpreh
168.
-Tromaks – tremb shumė
169.
-Tromopil –makinė
170.
-Tł – njera kembe e pantallonave, e ēitjanit etj.
171.
-Tu shoftė dera
172.
-Thark – Rrethimi me shkarpa i kecėrve
173.
-Umith –shpresė, besim
174.
-Unjur –ulur
175.
-Uu - Uri, mevjen U- kam uri, shkurtim i fjalės uri
176.
-Vé – Vezė
177.
-Venduze – Kupa qė pėrdoren pėr tė hedhur nė shpatulla kur ftohej
178.
-Vervele – Sė prapthi, shprehje qė pėrdoret edhe pėr fėmijė tė lėvizshėm
179.
-Vurg –mbeturina qė del nga filtrimi i vajit ullirit
180.
-Xhelexhaipe – Tortura
181.
-Xhudam – I shėmtuar
182.
-Xhumush – grumbull
183.
-Zahėr –sheqer
184.
-Zaif – i sėmurė
185.
-zangua – njė ngastėr e vogėl toke
186.
-Zbetoi –pushoi shiu
187.
–Zhishte – organi mashkullor
188.
-Zhobol – i pa larė
Interesante dhe e veēantė ėshtė nė Fterrė shqiptimi i bashkėtingėlloreve “n” dhe
“g”, si psh. Nė fjalėn “ngurrėz”, ‘Zangua” etj. Kėtė shqiptim nuk mund ta shpreh
me fjalė, por vetėm duke e dėgjuar nga njė fteriot qė ka jetuar atje.